Με οπτική ίνα, σύγχρονες κάμερες και συστήματα μεγαφωνικής, ώστε να παρακολουθούνται οι αμαξοστοιχίες σε πραγματικό χρόνο από τα Κέντρα Ελέγχου, τα οποία θα μπορούν να δίνουν και οδηγίες σε περιπτώσεις κινδύνου, αποφάσισε ο ΟΣΕ να εφοδιάσει πέντε μεγαλες σήραγγες του σιδηροδρομικού δικτύου. Το έργο αποτελεί το δεύτερο συμπλήρωμα μίας σύμβασης, η οποία αν και «τρέχει» από το 2021, δεν είχε συμπεριλάβει στα δύο προηγούμενα στάδιά της αυτής της κατηγορίας έργα στις μεγάλες σήραγγες του δικτύου.

Ωστόσο ο εγκλωβισμός αμαξοστοιχίας Intercity στη σήραγγα της Όθρυος πριν από περίπου δέκα ημέρες και η σκιά της πολύνεκρης τραγωδίας των Τεμπών που εξακολουθεί να πέφτει βαριά πάνω στον σιδηρόδρομο, έκανε πιο επιτακτική και επείγουσα την ανάγκη τεχνικής θωράκισης των σηράγγων με σύγχρονα μέσα.

Ποιες σήραγγες αφορά το έργο

Σύμφωνα με την προ ολίγων ημερών απόφαση του ΟΣΕ που αφορά την τροποποίηση – επαύξηση της σύμβασης 7910, η οποία υπεγράφη στην αρχική της μορφή τον Φεβρουάριο του 2021, ο Οργανισμός καλεί τον ανάδοχο να προχωρήσει στην «ανάληψη των κατάλληλων ενεργειών επείγοντος χαρακτήρα, για την εγκατάσταση ψηφιακών καμερών υψηλής ανάλυσης τεχνολογίας (IP), εσωτερικά και κατά μήκος των σηράγγων, έτσι ώστε να επιβλέπεται στο σύνολό της η σήραγγα και η διέλευση των αμαξοστοιχιών σε πραγματικό χρόνο».

Το συγκεκριμένο έργο αφορά πέντε σήραγγες και συγκεκριμένα του Πλαταμώνα, των Τεμπών, του Καλλίδρομου, της Όθρυος και των Αγίων Αναργύρων, καθώς και τις σήραγγες διαφυγής απ΄αυτές.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα ασφαλείας

Μέσω της οπτικής ίνας που θα εγκατασταθεί, η εικόνα και οι συναγερμοί των καμερών, από τον εσωτερικό χώρο των σηράγγων, θα μεταφέρεται στα Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων Λάρισας, Λειανοκλαδίου και ΣΚΑ αντίστοιχα. Επί πλέον η εικόνα και οι συναγερμοί των εικονοληπτών, θα μεταφέρεται στο Κέντρο Λήψης Σημάτων του αναδόχου και με προοπτική να μεταφερθεί στο υπό δημιουργία Κέντρο Επιχειρήσεων του ΟΣΕ.

Οπως επισημαίνεται στην πρόσκληση, «πέραν του ότι θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών, από την είσοδό τους έως στην έξοδό τους από τις σήραγγες, καθίσταται δυνατή η άμεση αντίδραση σε τυχόν συμβάν, καθώς και η διαχείριση αυτού, από μακρόθεν και αναλόγως του συμβάντος. Επί πλέον στις σήραγγες Πλαταμώνα, Τεμπών και Αγίων Αναργύρων θα τοποθετηθούν θερμικές κάμερες, κατά μήκος και ανά 600 μέτρα περίπου».

Τι θα περιλαμβάνει

Συνολικά, εκτός των συστημάτων μεγαφωνικής την οπτική ίνα, τις κάμερες και τις καλωδιώσεις, το σύνολο των εικονοληπτών και ηχείων που θα τοποθετηθούν, συνολικά και στις πέντε σήραγγες είναι:

5 κάμερες (ΡΤΖ)
758 δικτυακοί (IP) κάμερες
22 δικτυακές θερμικές κάμερες
90 ηχεία

Οι κάμερες στα μέτωπα της σήραγγας και στις σήραγγες διαφυγής εκτός της εικόνα σε πραγματικό χρόνο, θα παρέχουν και ήχο, αλλά και τη δυνατότητα αμφίδρομης συνομιλίας με το Κέντρο Λήψης Σημάτων του Αναδόχου και με το Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων ώστε σε περίπτωση προβλήματος ή κινδύνου να ζητείται βοήθεια από την αμαξοστοιχία και να μπορούν να δίνονται οδηγίες και κατευθύνσεις από το Κέντρο Ελέγχου.

Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο

Η εγκατάσταση των συγκεκριμένων μέσων ασφαλείας, θα υλοποιηθεί σύμφωνα με την Τεχνική Μελέτη, που θα εκπονηθεί ύστερα από αυτοψία. Η Μελέτη θα περιλαμβάνει αναλυτικά την αποτύπωση των θέσεων των εικονοληπτών, του εξοπλισμού, το δίκτυο οπτικών ινών που πρόκειται να κατασκευαστεί. Στη μελέτη εφαρμογής του έργου θα γίνεται μνεία αποφυγής ψεύτικων συναγερμών, οι οποίοι δεν πρέπει να ξεπερνούν το 4% στο σύνολό τους.

Στόχος είναι το σύνολο του έργου να έχει παραδοθεί το αργότερο σε 4 μήνες, από την υπογραφή της σύμβασης και σε καμία περίπτωση μετά την 31-12-2023.

Η συγκεκριμένη ημερομηνία ορίζεται ως χρονική διάρκεια, όσον αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων.

Σύμφωνα με την πρόσκληση του έργου, η παροχή υπηρεσιών συντήρησης εικονοφύλαξης κ.λ.π., θα παρέχεται άνευ αμοιβής και πιλοτικά από την Ανάδοχο Εταιρεία μέχρι και την λήξη της αρχικής σύμβασης, δηλαδή έως τις 30 Ιανουαρίου 2024.

Πόσο θα κοστίσει

Το κατά προσέγγιση εκτιμώμενο κόστος των Υλικών, εγκατάστασης και λειτουργίας τους ανέρχεται στο ποσό των 3.286.000 ευρώ με ΦΠΑ.

Η αρχική σύμβαση του 2021 ήταν προυπολογισμού 8.203.293,70 ευρώ, με ΦΠΑ και αφορούσε 36 σημεία εγκαταστάσεων. Ακολούθησε συμπληρωματική σύμβαση τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς με την ένταξη 24 νέων σημείων των Υποσταθμών του ΟΣΕ (Σ.Σ. Αχαρνών, Οινόης, Σφίγγας, Κηφισσού), Σταθμός Σηματοδότησης Θεσ/νίκης (ΤΧ1, ΤΧ2, ΤΧ3, ΤΧ4, ΤΧ5), ΑΣΙΔ της γραμμής Οινόης-Χαλκίδας, Αποθήκη Υλικών Θεσ/νίκης, 7 Σηράγγων γραμμής Θριασίου-Ικόνιου, Σταθμός Βάσης Θριασίου ΣΚ02-Τ104, Σταθμός βάσης Μαγούλας SK03, Υπαίθριος χώρος όπισθεν του Σ.Σ. Αθηνών, Εξωτερικός και περιβάλλον χώρος του Σ.Σ. Σερρών, αποθήκη υλικών γραμμής στη θέση «Μαρτάκι» του Σ.Σ. Λειανοκλαδίου και Αποθήκες-Μηχανοστάσιο Δρεζινοστάσιο του Σ.Σ. Λειανοκλαδίου.

Το συνολικό κόστος του έργου ήταν 659.117,29 ευρώ με ΦΠΑ.

Τα μέσα φύλαξης των σηράγγων

ΣΗΡΑΓΓΑ ΠΛΑΤΑΜΩΝΑ

Η σήραγγα του Πλαταμώνα αποτελείται από:

Την κυρίως σήραγγα συνολικού μήκους 4.256 μ, πλάτους 12μ.
Τέσσερα φρεάτια εξόδους διαφυγής
Μία σήραγγα (στοά) διαφυγής με οδική πρόσβαση εντός της σήραγγας.

Κατά μήκος της σήραγγας και στις δύο πλευρές των πεζοδρομίων, όπως και στις υπόλοιπες τέσσερις σήραγγες του έργου), θα τοποθετηθούν, ανά 100 μέτρα και ένας εικονολήπτης αντίθετα με την φορά της αμαξοστοιχίας με αντικριστό - χιαστή πλάνο μεταξύ τους. Οι εικονολήπτες θα είναι αναβαθμισμένης τεχνολογίας δικτυακοί (IP), ώστε να επιτυγχάνεται η οπτική κάλυψη της σήραγγας ανά 50 μέτρα, με ενσωματωμένους αλγόριθμους ανάλυσης παρέχοντας alarm, σε όλο το μήκος της σήραγγας και αυτόματη ανάδυση της εικόνας εκεί που εντοπίζεται η παραβίαση.

Ιδίας τεχνολογίας κάμερες θα τοποθετηθούν στα φρεάτια και τις σήραγγες διαφυγής της σήραγγας. Στα μέτωπα της σήραγγας θα τοποθετηθούν δικτυακές κινούμενες κάμερες για έγκαιρη ανίχνευση εισερχόμενου αντικειμένου στην σήραγγα, με δυνατότητα να ειδοποιείται ο ΟΣΕ από τα 480 μέτρα απόστασης από το μέτωπο, όπου με το προηγμένο λογισμικό ανάλυσης θα μπορεί να ανιχνεύει και να διαχωρίζει άτομο-όχημα τρένο σε μεγάλες αποστάσεις ακόμα και τη νύχτα με μηδενικό φωτισμό μπορεί να φτάσει και τα 250μ.

Οι εικονολήπτες στα μέτωπα της συγκεκριμένης σήραγγας και στις σήραγγες διαφυγής, θα παρέχουν, με την κατάλληλη παραμετροποίηση, αμφίδρομη συνομιλία με το Κέντρο Λήψης Σημάτων του Αναδόχου και με το Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων. Για την μέγιστη ασφάλεια της σήραγγας θα τοποθετηθούν θερμικές κάμερες ανά 600μ, σε όλο το μήκος της σήραγγας που θα διαθέτουν συναγερμό με ειδικό λογισμικό εξαίρεσης της θερμοκρασίας από τις κινούμενες αμαξοστοιχίες, για έγκαιρη πρόληψη πυρκαγιάς.

Στα μέτωπα και κατά μήκος της σήραγγας, ανά 600 μέτρα, θα εγκατασταθεί σύστημα μεγαφωνικής δικτυακού τύπου, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής, από τους χειριστές είτε του ΚΛΣ του Αναδόχου είτε από τους εργαζόμενους στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων Λάρισας σε συνέχεια της οπτικής επιβεβαίωσης. Μέσω της σύνδεσης στο ΚΛΣ του Αναδόχου, πέρα από τη σύνδεση των συστημάτων στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων του Οργανισμού θα παρέχεται:

η οπτική επαλήθευση των συναγερμών μέσω των εικονοληπτών, από τους χειριστές του κέντρου
η άμεση επέμβαση μέσω Patrol σε περίπτωση συμβάντος στον τόπο
η άμεση ειδοποίηση των κατά περίπτωση αρμοδίων φορέων για τη διαχείριση του συμβάντος (Ρυθμιστές Κυκλοφορίας Αστυνομία, Πυροσβεστική, κλπ.).
Η υποδομή θα είναι έτοιμη, ώστε να πραγματοποιηθεί η διασύνδεση του συστήματος με την οπτική ίνα της Σύμβασης 717 και να μπορεί να παραλληλιστεί η εικόνα στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων του ΚΕΚ Λάρισας.

Στη σήραγγα του Πλαταμώνα θα τοποθετηθούν, συνολικά, 2 εικονολήπτες (ΡΤΖ), 100 δικτυακοί (IP) εικονολήπτες επτά θερμικές κάμερες και σύστημα μεγαφωνικής με 7 ηχεία, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής.

ΣΗΡΑΓΓΑ ΤΕΜΠΩΝ

Η σήραγγα των Τεμπών αποτελείται από:

Την κυρίως σήραγγα και τρεις μικρές σήραγγες συνολικού μήκους 5.429μ, πλάτους 12μ.
Τρεις εξόδους - στοές διαφυγής που καταλήγουν στην παλιά σιδηροδρομική γραμμή.
Θα τοποθετηθούν, συνολικά, 3 εικονολήπτες (ΡΤΖ), 120 δικτυακοί (IP) εικονολήπτες 9 θερμικές κάμερες και σύστημα μεγαφωνικής με 9 ηχεία, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής.

ΣΗΡΑΓΓΑ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΟΥ

Η σήραγγα Καλλίδρομου είναι δίδυμη σήραγγα με δύο κλάδους, ο δεξιός με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη και ο αριστερός με κατεύθυνση προς Αθήνα, οι οποίοι διατρέχονται από μονή σιδηροδρομική γραμμή και αποτελείται από:

Την κυρίως σήραγγα μήκους 19.400 μέτρων (δύο παράλληλες σήραγγες μήκους 9.700 μέτρων περίπου η κάθε μία).
19 εγκάρσιες συνδετήριες σήραγγες διαφυγής από τον ένα κλάδο της σήραγγας στον άλλον.
Όλος ο κεντρικός δικτυακός εξοπλισμός θα καταλήξει στο υπό δίκτυο οπτικών ινών των Τεχνικών Δωματίων της σήραγγας όπου θα συνδεθεί με το δίκτυο οπτικών ινών του Οργανισμού, ώστε η εικόνα των εικονοληπτών να αποστέλλεται στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων του ΚΕΚ Λιανοκλαδίου και ΚΛΣ Αναδόχου. Θα τοποθετηθούν συνολικά, 246 δικτυακοί (IP) εικονολήπτες και σύστημα μεγαφωνικής με 40 ηχεία, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής

ΣΗΡΑΓΓΑ ΟΘΡΥΟΣ

Η σήραγγα Όθρυος είναι δίδυμη σήραγγα με δύο κλάδους, ο δεξιός με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη και ο αριστερός με κατεύθυνση προς Αθήνα, οι οποίοι διατρέχονται από μονή σιδηροδρομική γραμμή και αποτελείται από:

Την κυρίως σήραγγα μήκους 17.200 μέτρων (δύο παράλληλες σήραγγες μήκους 8.600 μέτρων περίπου η κάθε μία).
13 εγκάρσιες συνδετήριες σήραγγες διαφυγής, από τον ένα κλάδο της σήραγγας στον άλλον.
Όλος ο κεντρικός δικτυακός εξοπλισμός θα καταλήξει στο υπό δίκτυο οπτικών ινών των Τεχνικών Δωματίων της σήραγγας, όπου θα συνδεθεί με το δίκτυο οπτικών ινών του Οργανισμού, ώστε η εικόνα των εικονοληπτών να αποστέλλεται στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων του ΚΕΚ Λιανοκλαδίου και του ΚΛΣ του Αναδόχου. Θα τοποθετηθούν, συνολικά, 210 δικτυακοί (IP) εικονολήπτες και σύστημα μεγαφωνικής, με 28 ηχεία, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής.

ΣΗΡΑΓΓΑ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Η σήραγγα Αγίων Αναργύρων είναι δίδυμη σήραγγα με δύο κλάδους, οι οποίοι, κλάδοι, διατρέχονται από διπλή σιδηροδρομική γραμμή (ανόδου και καθόδου) και αποτελείται από:

Την κυρίως σήραγγα μήκους 3.762 μέτρων, (δύο παράλληλες σήραγγες μήκους 1.881 μέτρων, περίπου η κάθε μία).
Ένα φρεάτιο διαφυγής με μήκος βάθους 20 μέτρων.
Πέντε ενδιάμεσες διπλές πόρτες, που λειτουργούν ως έξοδοι διαφυγής της μίας σήραγγας προς την άλλη.
Όλος ο κεντρικός δικτυακός εξοπλισμός θα καταλήξει στο Βόρειο Τεχνικό Δωμάτιο της σήραγγας, όπου θα συνδεθεί με το δίκτυο οπτικών ινών του Οργανισμού, ώστε η εικόνα των εικονοληπτών να αποστέλλεται στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων του ΚΕΚ ΣΚΑ και στο ΚΑΣ του Αναδόχου. Θα τοποθετηθούν, συνολικά, 82 δικτυακοί (IP) εικονολήπτες, 6 δικτυακοί θερμικοί εικονολήπτες και σύστημα μεγαφωνικής, με 6 ηχεία, για την άμεση μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων αποτροπής.

Mαρία Λιλιοπούλου (ethnos.gr )