«Αν θέλει να μιλά για στήριξη του πρωτογενούς τομέα, η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να βρει λύσει και να εντάξει και τους επιλαχόντες στα σχέδια βελτίωσης» σημειώνει ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιο Λιβανό.

Ο κ Κόκκαλης τονίζει στην ερώτησή του τα εξής: «Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί μοχλό ανάπτυξης για την  οικονομία της χώρα μας και απαιτείται η ανασυγκρότηση του προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάδειξη των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων. 

Η συνεχής εξέλιξη του σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνδυασμό με τα άλματα της τεχνολογίας επιτάσσουν το μετασχηματισμό  του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσω της συμμετοχής ανταγωνιστικών και προσοδοφόρων αγροτικών εκμεταλλεύσεων.

Η παραγωγή άριστης ποιότητας προϊόντων, υψηλής σταθερής  και εγγυημένης ποσότητας προϋποθέτει την εφαρμογή και  χρήση σύγχρονων  συστημάτων  παραγωγής ικανών να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προοπτικές για την προώθηση και καθιέρωση των παραγόμενων προϊόντων. 

Δεδομένων των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και του περιβαλλοντικού προφίλ των βιώσιµων γεωργικών εκμεταλλεύσεων καθώς και η άμβλυνση των επιπτώσεων στην κλιµατική αλλαγή πρέπει να αποτελούν Εθνικές προτεραιότητες όπως άλλωστε προβλέπεται και από την εφαρμογή του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α).

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ αντιλαμβανόμενη την αναγκαιότητα υλοποίησης αυτών των δράσεων στο πλαίσιο του Προγράμματος  Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014 - 2020 προκήρυξε το 2017 (14-12-17) τη Δράση 4.1.1 – «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης»  η οποία δεν είχε λάβει χώρα από το 2011 εώς και τότε.

Η ανταπόκριση των ενδιαφερομένων ήταν όντως  πολύ μεγάλη όχι μόνο λόγω του μεγάλου χρονικού διαστήματος που είχε μεσολαβήσει από την προηγούμενη προκήρυξη του προγράμματος  (2011) αλλά και λόγω της πραγματικής επιθυμίας των αγροτών για εκσυγχρονισμό των εκμεταλλεύσεων τους προκειμένου  να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα και την παραμονή τους στο επάγγελμα.

Παρόλο που η ολοκλήρωση της υποβολής των αιτήσεων έγινε τον Οκτώβριο του 2018 ακολούθησε ένας κυκεώνας τροποποιήσεων του νομικού πλαισίου εφαρμογής του προγράμματος που είχε ως συνέπεια την έκδοση των αποφάσεων ένταξης από τις κατά τόπους Περιφέρειες τον  Απρίλιο του 2020.

Εξαιτίας της διαφορετικής κατανομής κονδυλίων ανά Περιφέρεια καθώς και του διαφορετικού βαθμού ενδιαφέροντος ανά περιοχή διαμορφώθηκε αντίστοιχα και  διαφορετική βάση έγκρισης μορίων που είχε ως αποτέλεσμα να εμφανιστεί το φαινόμενο ένταξης αγροτών μιας περιοχής με πολύ λιγότερα μόρια σε σχέση με άλλους από κάποια άλλη περιοχή.

Έτσι,  για παράδειγμα αγρότης από τη Στερεά Ελλάδα κατέληξε να εγκρίνεται με 52,5 μόρια, στη Θεσσαλία με 65,5, στην Μακεδονία –Θράκη με 64,5-66,5, ενώ η βάση εισόδου ανέρχονταν στα  45 μόρια.

Το αυξημένο ενδιαφέρον καθώς και η έλλειψηκονδυλίων οδήγησαν 3.500 περίπου δικαιούχους, οι οποίοι αρχικά είχαν εγκριθεί , να χαρακτηρισθούν ως επιλαχόντεςύστερα από την παρέλευση ενός έτους.

Στα πλαίσια των ενεργειών και προσπαθειών που ακολούθησαν για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ένταξης των επιλαχόντων προτάθηκε να εξεταστούν όλοι οι πιθανοί τρόποι που μπορούν να εφαρμοστούν για  τη μετατροπή τους σε δυνητικά δικαιούχους , όπως η ενεργοποίηση  της μεταφοράς κονδυλίων από άλλες αναξιοποίητες δράσεις ή η ένταξη τους στο ταμείο ανάκαμψης λόγω της σκοπιμότητας των προγραμμάτων και των ιδιαιτεροτήτων τους, προτάσεις όμως οι οποίες ουδέποτε έλαβαν απάντηση από τους αρμοδίους. 

Σε δήλωση μάλιστα του αρμόδιου Υπουργείου αναφέρθηκε ότι στα πλαίσια εξεύρεσης λύσης  θα ακολουθήσει εντός του 2021 νέα πρόσκληση του Μέτρου 4.1.1 ώστε να προχωρήσουν οι επιλαχόντες σε εκ νέου υποβολή αίτησης στήριξης όπου με γρήγορες  διαδικασίες και άριστη οργάνωση θα ενταχθούν άμεσα οι δικαιούχοι, όμως εως και σήμεραδυστυχώς δεν  έχει ανακοινωθεί.

Ο εκσυγχρονισμός και εξορθολογισμός της πρωτογενούς παραγωγής της χώρας απαιτεί σχεδιασμένη  και ολοκληρωμένη λύση .για την περαιτέρω βελτίωση της αειφόρου ανάπτυξης της γεωργίας, των τροφίμων και των αγροτικών περιοχών. Απαιτείται  η προώθηση ενός έξυπνου ανθεκτικού και διαφοροποιημένου γεωργικού τομέα  με ενισχυμένη την περιβαλλοντική φροντίδα και τις δράσεις για το κλίμα η οποία μπορεί να υλοποιηθεί  μόνο μέσω της ενίσχυσης   του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών και την εφαρμογή των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης.

Επειδή η υλοποίηση σχετικών προγραμμάτων αποτελεί μοναδικό εργαλείο για την ενίσχυση και ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα καθώς μέσω των επενδύσεων επιτυγχάνεται ο μετασχηματισμός και η προσαρμογή των εκμεταλλεύσεων στις νέες διαμορφούμενες συνθήκες για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας τους.

Επειδή μια πρόσκληση που θα γίνει το 2022 είναι χρονοβόρα και απαιτεί τουλάχιστον 4 έτη εώς την υλοποίηση των δράσεων της δεσμεύοντας και κρατώντας «ομήρους» τους αιτούντες για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Επειδή οι επιλαχόντες που επιθυμούν και πιέζουν για την υλοποίησητης Δράσης 4.1.1  τουΥπο-Μέτρου 4.1. έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία ,  είναι έτοιμοι επενδυτές με μοναδική εκκρεμότητα την έγκριση των προτάσεων τους και είναι διατεθειμένοι να προβούν άμεσα στις προβλεπόμενες επενδύσεις ενισχύοντας έτσι το σύνολο της αγροτικής αλλά και εμπορικής δραστηριότητας .

Επειδή η παραγωγή ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων προϋποθέτει τη χρήση αξιόπιστου και σύγχρονου εξοπλισμού τον οποίο πολλοί νέοι αγρότες αναγκάστηκαν να αγοράσουν εξολοκλήρου  με ιδία δαπάνη για να μπορέσουν να εξασκήσουν το επάγγελμα τους και  να παραμείνουν σε αυτό, με συνέπεια  την απώλεια της δυνατότητας λήψης του ποσού της επιπλέον χρηματοδότησης  του 10% που δικαιούνταν ως νέοι αγρότες  καθώς και της  μεταφοράς των επενδύσεων τους σε επόμενα προγράμματα.

Επειδή οι άνθρωποι αυτοί είναι επενδυτές καθώς συμμετέχουν και με ιδία κεφάλαια στην υλοποίηση της επένδυσης  και πρέπει με κάθε τρόπο να στηριχθούν  Επειδή απαιτείται η στήριξη των ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα ειδικά σήμερα που έχουν διαμορφωθεί πρωτόγνωρες οικονομικές και υγειονομικές συνθήκεςκαι ο εκσυγχρονισμός των εκμεταλλεύσεων τους είναι επιτακτική ανάγκη για την επιβίωση τους.

Επειδή απαιτείται εγρήγορση και άμεση ανταπόκριση στις συνεχείς προκλήσεις του αγροδιατροφικού τομέα ο οποίος συνεισφέρει στην τοπική ανάπτυξη και οικονομία, δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης, επιχειρηματικότητα και προστιθέμενη αξία.

Επειδή ο πρωτογενής τομέας πλήττεται στο σύνολο του από την έλλειψη επενδύσεων και η μη υλοποίηση εφικτών δράσεων και επενδύσεων οδηγεί στην απαξίωση του.

Επειδή δύναται να μεταφερθούν και να αξιοποιηθούν σε άλλους πόρους  ποσά που δεσμεύτηκαν για προγράμματα που έχουν δημοσιευθεί αλλά δεν έχουν προκηρυχτεί.

Επειδή απαιτείται η άμεση εύρεση πολιτικής λύσης ένταξης των επιλαχόντων  όπως έχει γίνει άλλωστε σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις στο παρελθόν.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός: 

Σε ποια φάση βρίσκεται η εώς τώρα υλοποίηση της Δράσης 4.1.1του  Υπο-Μέτρου 4.1. του ΠΑΑσε ότι αφορά το ποσοστό των ενδιαφερομένων και το ύψος  απορρόφησης  του ποσού;

Υπάρχουν ποσά δεσμευμένα σε δράσεις που δεν έχουν προκηρυχτεί  και η πιθανή μη αξιοποίηση τους επηρεάζει δυσμενώς το ποσοστό απορροφητικότητας των Ευρωπαϊκών  κονδυλίων στη χώρα μας με ορατό τον κίνδυνο της επιβολής προστίμων; 

Στην περίπτωση ύπαρξης των ανωτέρω ποσών σε ποιες δράσεις έχουν διατεθεί ή προβλέπεται να διατεθούν ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος επιβολής προστίμου στη χώρα μας λόγω αδυναμίας απορρόφησης τους;

Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί για την άμεση εξεύρεση λύσηςκαι την μετατροπή των επιλαχόντων του μέτρου 4.1.1 σε  δυνητικά  δικαιούχους;»