Δέσμη προτάσεων για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών σε ότι αφορά τα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, κατέθεσε από το βήμα της βουλής, ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Βασίλης Κόκκαλης στο πλαίσιο της συζήτησης του σχετικού νομοσχεδίου.

Ο Λαρισαίος πολιτικός στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη εφαρμογής του πλαισίου που θεσμοθετήθηκε επί των ημερών του στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο βάζει τέλος στις ανοιχτές τιμές των προϊόντων, με την υποχρεωτικότητα στις συβάσεις.

Πρόσθεσε επίσης την ανάγκη εξεύρεσης αποθηκευτικών χώρων που θα δώσουν στους αγρότες περισσότερη διαπραγματευτική ισχύ για τα προϊόντα τους.

Μεταξύ άλλων στην τοποθέτησή του ο κ. Κόκκαλης ανέφερε: «Προχθές μου τηλεφώνησε ένας αγρότης από την Αιτωλοακαρνανία και με ρώτησε ποια αθέμιτη εμπορική πρακτική, όπως περιγράφεται στο νομοσχέδιο, προστατεύει το εισόδημα του φυσικού προσώπου ή του κτηνοτρόφου. Ανέφερε ο συνάδελφος από τη Λαμία ένα παράδειγμα, αλλά δεν ήταν αγρότης. Είπε «ο προμηθευτής», «ο έμπορος».

Ο χρόνος δεν φτάνει να αναλύσουμε αν οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές καλύπτουν τα φυσικά πρόσωπα, δηλαδή τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Γι’ αυτό και σήμερα η Αξιωματική Αντιπολίτευση καταθέτουμε προτάσεις, κύριε Υπουργέ, και είμαι σίγουρος ότι θα τις λάβετε υπόψη.

Γνωρίζω δύο αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, οι οποίες καίνε τους αγρότες. Να ξεκαθαρίσω πως είναι άλλο η αθέμιτη εμπορική πρακτική και άλλο η παράνομη πράξη. Να ξέρουμε για τι μιλάμε. Ερχόμαστε σε αυτό το Βήμα και λέμε «προστατεύεται ο πρώτος κρίκος, η αλυσίδα». Πώς προστατεύεται; Οι ελληνοποιήσεις είναι παράνομη πράξη. Η μη πληρωμή των αγροτικών προϊόντων είναι παράνομη πράξη, δεν είναι αθέμιτη εμπορική πρακτική. Και καλά το κάνετε σε τριάντα ημέρες.

Η αθέμιτη εμπορική πρακτική -ακριβώς το λέει η λέξη- έχει την επίφαση νομιμότητας, αλλά χρησιμοποιεί ο οποιοσδήποτε αθέμιτους σκοπούς. Δύο είναι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Πρώτον, οι ανοιχτές τιμές.

Θα σας διαβάσω τι έλεγε ένας κύριος και στο τέλος θα σας πω ποιος είναι. «Μία από τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές -και εδώ θέλω να είμαι ευθύς- είναι η πρακτική της ανοιχτής τιμής. Ξεκαθαρίζω ότι είναι αθέμιτη εμπορική πρακτική και παραβιάζει τους κανόνες των καλών συναλλαγών. Σε περίπτωση συμφωνίας για την παράδοση του προϊόντος του παραγωγού στον έμπορο, ο παραγωγός δεσμεύεται και μάλιστα, δεσμεύεται με ποινικές ρήτρες, ότι θα παραδώσει το προϊόν του, αλλά η τιμή είναι ανοιχτή.

Ειδικώς σε ευαλλοίωτα προϊόντα, όπως είναι το γάλα, αυτό δημιουργεί απόλυτη εξάρτηση. Όμως, όλα αυτά θα τα απαντήσει η Οδηγία και η νομοπαρασκευαστική επιτροπή». Ποιος το έλεγε; Ο κ. Βορίδης. Το προσκομίζω.

Για να δούμε τι λέγαμε και τι λέμε εμείς και τι κάναμε. Την υποχρεωτικότητα στη γραπτή σύμβαση την θεσμοθετήσαμε από τον Ιούνιο του 2019 για το προϊόν που λέγεται «βαμβάκι» με τη σύμφωνη γνώμη της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος. Αυτό που ζητάει τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση το είχαμε κάνει από τον Ιούνιο του 2019.

Άρα, κύριε Υπουργέ, έχετε την Αξιωματική Αντιπολίτευση, η οποία ως κυβέρνηση είχε θεσμοθετήσει τις γραπτές συμβάσεις, και έχετε και την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία απήντησε ότι, ναι, πράγματι το φαινόμενο των ανοιχτών τιμών είναι αθέμιτη εμπορική πρακτική.

Διότι πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους: παραδίδεται το προϊόν και η τιμή αργότερα. Αυτό δεν συμβαίνει; Αυτό συμβαίνει. Δεν πρέπει να το λύσουμε; Πρέπει.

Το επιτρέπει η Οδηγία ή δεν το επιτρέπει; Βέβαια το επιτρέπει. Στην παράγραφο 23 στην αιτιολογική έκθεση για τις γραπτές συμβάσεις λέει: «Αν και δεν πρέπει να είναι υποχρεωτική, η χρήση γραπτών συμβάσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού μπορεί να συμβάλει στην αποφυγή ορισμένων αθέμιτων εμπορικών πρακτικών».

Εδώ θα συναντήσουμε αντιδράσεις, κύριε Υπουργέ. Από ποιους; Από τους αγρότες που έχουν μεγάλη οικονομική άνεση και έχουν τη δυνατότητα να πουλήσουν το προϊόν χωρίς να κλείσει η τιμή, διότι αν δεν κλείσει η τιμή δεν έχει ολοκληρωθεί η σύμβαση. Συνεπώς, έχετε την Αξιωματική Αντιπολίτευση που σας το ζητά και το είχε κάνει για το βαμβάκι και έχετε και την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία σε απάντηση είπε ότι «ναι, είναι αθέμιτη εμπορική πρακτική».

Δεύτερη εμπορική πρακτική, η οποία δεν κατονομάζεται, είναι τα καρτέλ. Πέρυσι η βρώσιμη ελιά είχε 0,98 ευρώ σε πέντε νομούς. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα προϊόντα. Για ποιον λόγο ο αγρότης, πρώτον, φοβάται να πάει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού; Φοβάται μην θεωρηθεί αθέμιτη εμπορική πρακτική και αυτή η συνεννόηση που υπάρχει -όχι πάντα, όχι παντού- και υπαχθεί στην Επιτροπή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης όταν η ίδια η Οδηγία, κύριε Υπουργέ, δίνει τη δυνατότητα, το λέει ευθέως. Καταρχήν με την Οδηγία αυτή είναι ευκαιρία να ασκήσετε πολιτική με στρατηγική.

Η Ισπανία τι έκανε, κύριε Υπουργέ; Ορίστε, εδώ είναι ο νόμος. Η Ισπανία προχώρησε πολύ πιο μπροστά. Και εδώ θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Οι κατώτατες εγγυημένες τιμές είναι λάθος σαν έκφραση, διότι δίνει το επιχείρημα στους ακραίους νεοφιλελεύθερους ότι αυτό απαγορεύεται από την ενωσιακή νομοθεσία. Πράγματι αυτό απαγορεύεται, αλλά η ίδια όμως η Ένωση τι λέει στην αιτιολογική έκθεση; Ποιος λέει ότι είναι ο πιο ευάλωτος από όλη την αλυσίδα;

Ποιος είναι ο πιο ευάλωτος; Ο αγρότης. Τα κράτη-μέλη μπορούν να θεσπίσουν ακόμα πιο αυστηρές κυρώσεις, όχι απλώς ενσωμάτωση. Η ίδια η Οδηγία το λέει στην παράγραφο 9, ότι τα κράτη-μέλη δεν θα αντιγράψετε απλώς την Οδηγία. Μπορείτε να προχωρήσετε και πιο μπροστά. Μπορείτε να κάνετε πολιτική. Αυτό όμως θέλει στρατηγική και σχέδιο.

Κύριε Υπουργέ, αποθηκευτικοί χώροι για τους αγρότες για να ενισχυθεί η διαπραγματευτική δύναμη των αγροτών. Αυτό χρειάζονται οι αγρότες και οι συνεταιρισμοί. Χρειάζονται αποθηκευτικούς χώρους.

Με τον ΕΛΓΑ προχωρήστε στην αλλαγή του κανονισμού, την οποία ξεκίνησε η προηγούμενη κυβέρνηση στις 16 Δεκεμβρίου 2018 με απόφαση του ΕΛΓΑ. Δυστυχώς, ενάμισης χρόνος τώρα πήγε χαμένος στην κυριολεξία. Οι ζημιές είναι ανεπανόρθωτες και ειδικά στον Δήμο Τεμπών και στον Δήμο Ελασσόνας» κατέληξε.