Περατώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία  το τρίτο στάδιο της ανασκαφής στην αρχαία Κραννώνα που πραγματοποιήθηκε από ομάδα φοιτητών του πανεπιστημίου Κρήτης και αλλοδαπούς φοιτητές του προγράμματος Erasmus, με επικεφαλής τον Δημήτρη Μποσνάκη, αναπληρωτή καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας και διευθυντή του τομέα αρχαιοτήτων και της ιστορίας της τέχνης.

Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας με επικεφαλής την αρχαιολόγο Στέλλα Κατακούτα.

Το χώρο της ανασκαφής επισκέφθηκε ο δήμαρχος Κιλελέρ Θανάσης Νασιακόπουλος, επικεφαλής κλιμακίου, ο οποίος είχε την ευκαιρία να  ενημερωθεί για την πορεία και την εξέλιξη των εργασιών.

Ο δήμαρχος  δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο Δήμος Κιλελέρ, έχοντας ως βασική του προτεραιότητα την ανάδειξη του πλούσιου πολιτιστικού του αποθέματος συνέβαλε και φέτος  με όλες του τις δυνάμεις στην ανάδειξη της Αρχαίας Κραννώνας.

Βασικός στόχος του προγράμματος της ανασκαφής, εκτός όλων των άλλων, είναι να φέρει τους πολίτες σε επαφή με την πολιτιστική τους κληρονομιά και να δημιουργήσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη γνώση για τον αρχαιολογικό χώρο. Γι’ αυτό και παρείχε στην ομάδα του κ. Μποσνάκη οτιδήποτε χρειάστηκε  για να έλθει σε πέρας αυτό το εγχείρημα».  

Και απευθυνόμενος στους ανασκαφείς τόνισε: «Σας συγχαίρω, και εκ μέρους των συνεργατών μου, για το σημαντικό έργο το οποίο προσφέρετε και σας διαβεβαιώ ότι η δημοτική αρχή θα συνεχίσει την αρωγή της στην πολύτιμη προσπάθειά σας.

Αυτό που διαπιστώσαμε με την επίσκεψή μας μας χαροποίησε  γιατί κατανοήσαμε  ότι η ομάδα σας είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, εργάζεται με πρόγραμμα και όραμα καθοδηγούμενη σωστά από τους εξαίρετους επιστήμονες  τον  καθηγητή Δημήτρη Μποσνάκη και την αρχαιολόγο Στέλλα Κατακούτα. Είμαι πεπεισμένος ότι η συνεργασία της ομάδας σας με τους συνεργάτες μου στο Δήμο, την επόμενη χρονιά, θα μας αποδώσει πιο σημαντικά επιτεύγματα».

Με τη σειρά ο καθηγητής Δημήτρης Μποσνάκης έκανε μια εκτενή αναφορά στην τρίτη περίοδο της ανασκαφής η οποία διήρκησε περίπου εννέα
εβδομάδες.

«Πριν από τέσσερα χρόνια ξεκίνησε ένα φιλόδοξο και ενδιαφέρον πρόγραμμα τόσο για το Πανεπιστήμιο Κρήτης όσο και για την Τοπική Κοινότητα και το Δήμο Κιλελέρ που αφορούσε στην ανάδειξη της αρχαίας Κραννώνας.  

Το 2018  ξεκινήσαμε την ανασκαφή σε διάφορα σημεία στον αρχαιολογικό χώρο πειραματικά,  αντιμετωπίζοντας πολλές δυσκολίες. Θυμίζω ότι η πόλη  της αρχαίας Κραννώνoς, παρ‘ ότι ήταν  ιδιαίτερα σημαντική στην αρχαιότητα με ρόλο ιστορικό, παραμένει περίπου άγνωστη αρχαιολογικά.  

Φέτος, παρά την πανδημία και τηρώντας όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας, ξεκινήσαμε το τρίτο στάδιο της ανασκαφής. Συνεχίσαμε τις αρχαιολογικές μας έρευνες γιατί η Κραννώνα  είναι ένας τόπος που διεγείρει την επιστημονική μας περιέργεια με ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε.

Σχεδιάσαμε με λεπτομέρεια την ανασκαφή, επεκτείναμε τον χώρο και σε μια άλλη τοποθεσία στο υψηλότερο σημείο της ακρόπολης όπου βρέθηκαν  καινούργια κτηριακά κατάλοιπα που μας βοηθούν να μεγαλώσουμε την εικόνα που έχουμε για την οικιστική ζώνη της περιοχής. Αρχαιολογικά εκτιμούμε ότι στο πάνω μέρος της ακρόπολης βρισκόμαστε εντός ενός  λατρευτικού χώρου  αφιερωμένου σε μια από τις επώνυμες θεότητες που λατρεύονταν, στον Απόλλωνα ή στην Άρτεμη.

Σε αυτήν την εικασία μας οδηγεί η ανακάλυψη ενός τοίχου μήκους πάνω από δέκα μέτρα και πλάτους ενός μέτρου καθώς και η ανάδειξη άλλων ευρημάτων στον ίδια περιοχή.

Συνεχίζουμε τη γεωφυσική έρευνα

Σε αυτό το σημείο οφείλω να θυμίσω ότι ο Δήμος Κιλελέρ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει χρηματοδοτήσει μια γεωφυσική έρευνα της περιοχής  που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγους μήνες. Δηλαδή, παράλληλα  με την ανασκαφή έγινε μια επιπρόσθετη σάρωση (σκανάρισμα) του όλου  χώρου με νέα γεωραντάρ η οποία μας έδωσε νέα αξιοποιήσιμα δεδομένα.

Αυτή η έρευνα συνεχίστηκε και σε αυτό το στάδιο της ανασκαφής και εκτελέστηκε από ένα από τα σημαντικότερα επιστημονικά ιδρύματα της χώρας  το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών (που ανήκει στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας).  

Συνεργαζόμαστε με Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια

Σχεδιάζουμε τα ευρήματα της έρευνας να τα αξιοποιήσουμε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ταραγόνα της Ισπανίας. Έτσι θα ανοίξουμε μια νέα   προοπτική για την ανασκαφή την οποία επίσης στοχεύουμε να εντάξουμε σε Εθνικά και Ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Να αναφέρω επίσης ότι συνεργαζόμαστε με το πανεπιστήμιο του Μπάρι της Ιταλίας, ενός από τα πλέον αναγνωρισμένα ιδρύματα για τις μελέτες του στην αρχαία  αρχιτεκτονική. Ιταλοί αρχαιολόγοι θα συνδράμουν στην αποτύπωση του χώρου χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αιχμής.

Επιδιώκουμε την υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού

Πέρα από τα ακαδημαϊκά και τα ερευνητικά ζητήματα αλλά και τις διεθνείς συνεργασίες,  σε συνεννόηση με το Δήμο Κιλελέρ και με τη συναίνεση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας,  σκοπεύουμε αρχικά  να οργανώσουμε  ένα μακροπρόθεσμο πλάνο που θα αποσκοπεί στην υπογραφή μιας  προγραμματικής σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού. 

Έχουμε την πεποίθηση ότι η σύμβαση αυτή μπορεί να απογειώσει τον όγκο  των εργασιών της ανασκαφής. Στοχεύουμε με άλλα λόγια να  επιτύχουμε την επέκταση τους σε ετήσια βάση, την οποία θα συνεπικουρούν αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, συντηρητές, εργατικό προσωπικό κ.λπ. Στη συνέχεια προτιθέμεθα να οργανώσουμε  ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την αρχαία Κραννώνα ενταγμένο σε ένα ευρύτερο δίκτυο πολιτιστικών διαδρομών εντός του Δήμου Κιλελέρ,  οι οποίες θα δημιουργήσουν συνδέσεις όλων των χώρων πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

Να ιδρύσουμε παράλληλα σταθμούς, πληροφοριακά κέντρα επανδρωμένα με όλα τα σύγχρονα μέσα τεχνολογίας σε επιλεγμένα σημεία του Δήμου Κιλελέρ. Το συγκεκριμένο πλάνο το συζητήσαμε ενδελεχώς με τον αντιδήμαρχο Πολιτισμού Κώστα Χατζηκωνσταντίνου με τον οποίο, συνοδεία του προέδρου της τοπικής κοινότητας Κραννώνα Κώστα Τσιαγκλάνη, περιηγηθήκαμε σε όλα τα σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος στο Δήμο Κιλελέρ.

Οργανώσαμε διαλέξεις στο πλαίσιο της ανασκαφής

Να αναφέρω επίσης ότι πραγματοποιήσαμε στα πλαίσια της ανασκαφής μια σειρά από δράσεις (διαλέξεις και μαθήματα) στον φιλόξενο χώρο, στο «Κονάκι του Αγά» στην τοπική κοινότητα του Αγίου Γεωργίου, που ευγενικά μας παραχώρησε η πρόεδρος του χωρίου και Γιολάντα Νανούλη.

Στην πρώτη διάλεξη ο κ. Γεωργιάδης που ασχολείται με την επιφανειακή έρευνα μας παρουσίασε το πρόγραμμα και  τη μεθοδολογία για το πώς η νέες τεχνολογίες αιχμής (drones κ.λπ) μπορούν να δώσουν πολύτιμα στοιχεία και να βοηθήσουν στην ανασκαφή μιας περιοχής.

Στη δεύτερη, η επιμελήτρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λαρίσης  κα Παπαθανασίου  μας παρουσίασε το υλικό που είχε συλλέξει για την αρχαία Κραννώνα από περιηγητές, αρχαιολόγους κ.λπ. Η διάλεξή της αφορούσε την χρονική περίοδο πριν από την έναρξη της δικής μας ανασκαφής. Στην τελευταία διάλεξη ο διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Κακαμανούδης αναφέρθηκε στις «τεχνικές της αρχαίας ζωγραφικής» τις οποίες  μας τις έδειξε στην πράξη. 

Ευχαριστίες

Κλείνοντας θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στο Δήμο Κιλελέρ, πρωτίστως στο δήμαρχο αλλά και σε όλους τους συνεργάτες του για το υψηλό επίπεδο της συνεργασίας μας. Όλοι τους γενναιόδωρα και με κατανόηση στήριξαν το εγχείρημά μας. Είμαι βέβαιος ότι με το ευρύ πνεύμα που τους διακρίνει, δυσεύρετο στις μέρες μας, μπορούν να δουν μακριά, να οργανώσουν ένα μακροπρόθεσμο πλάνο και να δώσουν άλλες προοπτικές στην ανάδειξη της αρχαίας Κραννώνας.  

Ευχαριστίες οφείλω τέλος στους κατοίκους της τοπικής κοινότητας Κραννώνα και προσωπικά τον πρόεδρο Κώστα Τσιαγκλάνη για την άψογη φιλοξενία και τη θερμή υποστήριξη του προγράμματος της ανασκαφής καθώς και την έφορο αρχαιοτήτων Λάρισας κα Σταυρούλα Σδρόλια η οποία στηρίζει εμπράκτως την αρχική ιδέα της ανασκαφής».

Παρουσίες

Τον δήμαρχο συνόδεψαν στο χώρο της ανασκαφής ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Κώστας Χατζηκωνσταντίνου, ο πρόεδρος Αχιλλέας Βαρδακούλης και ο διευθυντής  της ΔΕΥΑΚ Γιάννης Παπακανάκης, ο πρόεδρος της ΤΚ Κραννώνα Κώστας Τσιαγκλάνης, οι προϊστάμενοι των τμημάτων Πολιτισμού και  Προγραμματισμού Στέλλα Πασσαλίδου και Κώστας Νταμπεγλιώτης και ο ειδικός συνεργάτης του δημάρχου Στέλιος Καραφέριας.