Ο Δημήτρης Ηλιόπουλος είναι διευθυντής του Κέντρου Συστημικής Βιοϊατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες (UCLA) στις ΗΠΑ και αν. καθηγητής. Ιδρυτής της εταιρείας βιοτεχνολογίας La Gut Therapeutics, με ερευνητικό στόχο την ανακάλυψη πρωτοπόρων θεραπειών με τη χρήση νέων τεχνολογιών.

Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανος ως Ελληνας;

Οταν βλέπω νέες και νέους στην Ελλάδα να πρωτοπορούν σε επιστημονικό και καλλιτεχνικό επίπεδο και στον αθλητισμό. Είναι το μέλλον της πατρίδας μας, η μόνη ελπίδα να βγούμε από την κρίση.

Σε τι σας έκανε καλύτερο η διεθνής εμπειρία σας;

Κατανόησα ότι η προσπάθεια ανταμείβεται όταν υπάρχει αξιοκρατία. Με σκληρή δουλειά και προγραμματισμό όλα είναι δυνατά.

Τι πιο πολύτιμο σας έδωσε η ελληνική παιδεία;

Εμαθα πολλά κι απέκτησα γερές βάσεις από τους δασκάλους μου και τους καθηγητές μου. Τα μαθηματικά του λυκείου διδάσκονται στην Αμερική στο πανεπιστήμιο. Το ελληνικό σχολείο αποτελεί τη βάση επιτυχίας πολλών διακεκριμένων επιστημόνων στο εξωτερικό. Ομως, δυστυχώς, το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι έρμαιο της εκάστοτε κυβέρνησης. 

Πού υπερέχουμε και σε τι υστερούμε ως Ελληνες;

Ευφυείς και ευρηματικοί. Με φιλότιμο - χαρακτηριστικό μας. Αλλά μας αρέσει να μεγαλοποιούμε τα γεγονότα και να βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα. 

Πώς θα γίνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήμιο;

Χρειάζεται αξιοκρατία και να ανεξαρτητοποιηθεί από το πολιτικό σύστημα για να αποκτήσει τη διοικητική του αυτονομία. Να καταργηθούν οι Πανελλήνιες, που δημιουργούν άγχος στα παιδιά, μεγάλο κόστος για τους γονείς και άνθηση της παραπαιδείας, χωρίς να προάγουν την κριτική σκέψη. Η κάθε σχολή να θεσπίσει δικές της εξετάσεις με προδιαγραφές που θα ελέγχονται από το υπουργείο Παιδείας και να αλλάξει το σύστημα πρόσληψης και προαγωγής των πανεπιστημιακών σε όλες τις βαθμίδες. Να αξιολογηθούν όλα τα μέλη ΔΕΠ των πανεπιστημίων με βάση διεθνή κριτήρια, προσαρμοσμένα στις οικονομικές δυνατότητες για έρευνα στην Ελλάδα, ώστε να προαχθούν οι άξιοι και παραγωγικοί και ανάλογα να κατανεμηθούν τα ελληνικά και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα. Συνεργάζομαι με αξιόλογους συναδέλφους στην Κρήτη, την Πάτρα, τη Λάρισα κ.α. που πρέπει να στηριχθούν.

Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτομία;

Εθνική στρατηγική και ίδρυση υπουργείου Ερευνας, Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας, που θα στελεχωθεί από μια επιτροπή σταθερή για τουλάχιστον 5 - 7 έτη. Εργο της, να εντοπίσει τους τομείς ανάπτυξης στους οποίους θα επικεντρωθούμε ως χώρα, να θέσει ένα ελεγχόμενο πλαίσιο σύμπραξης του επιχειρηματικού τομέα με τον τραπεζικό, να δημιουργήσει «τεχνολογικές» ζώνες με μειωμένη φορολογία για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Να εστιάσουμε στις νέες τεχνολογίες αξιοποιώντας το εξαίρετο ανθρώπινο δυναμικό μας.

Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα;

Είναι απαράδεκτη η κατάργηση της έννοιας της αριστείας στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η Ελλάδα έχει πολλούς «αρίστους» στα πανεπιστήμια, στις τέχνες και στον αθλητισμό που δεν αξιοποιούνται. 

Τι ουσιαστικό μπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριμένοι του εξωτερικού;

Δεν μπορούν να προσφέρουν κάτι ουσιαστικό όταν δεν υπάρχει διάθεση από το εγχώριο επιστημονικό δυναμικό να αποδεχθεί νέες ιδέες και ριζοσπαστικές προτάσεις - π.χ. δημιουργήθηκαν πριν από λίγα χρόνια επιτροπές αξιολόγησης των ελληνικών πανεπιστημίων από Ελληνες καθηγητές του εξωτερικού, που προσέφεραν χρόνο, μεράκι και ιδέες, και τίποτε δεν εφαρμόστηκε.  

Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραμένει και βιώνει την ελληνική πραγματικότητα;

Αξίζουν συγχαρητήρια στους συναδέλφους που παραμένουν σε υψηλό επίπεδο με ελάχιστους πόρους και χωρίς ερευνητικό εξοπλισμό. Εκείνοι πρέπει να πρωτοστατήσουν αναλαμβάνοντας τη διοίκηση και την οργάνωση των πανεπιστημίων.

Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση - και ποιο είναι;

Ο ελληνικός λαός έχει καταλάβει ότι για να βγούμε από την κρίση χρειαζόμαστε στην πολιτική ανθρώπους με γνώσεις, αρχές, επιτυχημένους  επαγγελματικά, που δεν είναι στην πολιτική για οικονομικούς λόγους, αλλά γιατί θέλουν το καλό της πατρίδας.

Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα;

Με στρατηγική και πλάνο δεκαετίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ισως στο μέλλον θα ήθελα να ασχοληθώ με τα κοινά και να προσφέρω στον τόπο μου, τη Μαγνησία.

Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε;

Τη μαγειρίτσα και τα κόκκινα αυγά το Πάσχα και άλλα έθιμα χάρη στη σύζυγό μου Αλεξάνδρα. Επίσης, τον ελληνικό φραπέ κάθε πρωί.

Ο Ελληνας ήρωάς σας

O Γεώργιος Παπανικολάου, εφευρέτης του Τεστ Παπ για την πρόληψη του καρκίνου της μήτρας.

Σταθμοί στη ζωή του

1978

Γεννιέται στη Λάρισα.

2007

Επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Harvard και στο αντικαρκινικό κέντρο Dana-Farber.

2009

Γεννιέται η πρώτη του κόρη Μαριλένα και ακολουθούν η Χαρά και η Τόνια.

2011

Βράβευση ως καλύτερου νέου επιστήμονα στην έρευνα του καρκίνου του παγκρέατος από την Αμερικανική Ενωση Αντικαρκινικής Ερευνας (AACR).

2015

Απονομή πτυχίου (executive MBA) στα Χρηματοοικονομικά από το UCLA School of Management. Δημιουργία νέου μοντέλου για την οικονομική αξιολόγηση εταιρειών φαρμακευτικών και βιοτεχνολογίας.

Παιχνίδι με τις λέξεις

Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα

Τη μυρωδιά της θάλασσας.

Το πρόσωπο που νοσταλγώ

Τους γονείς μου Χαράλαμπο και Λίνα.

Η γεύση που συχνά ανακαλώ

Τους μεζέδες στα τσιπουράδικα του Βόλου.

Η πιο ελληνική μου λέξη

Φιλότιμο.

Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απ’ την Ελλάδα

Ελληνικά βιβλία και όμορφες αναμνήσεις.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (ΑΝΝΑ ΓΡΙΜΑΝΗ)