Εξοικειωµένοι µε το ορεινό και δυσπρόσιτο περιβάλλον, ικανοί να αντεπεξέλθουν στα ακραία καιρικά φαινόµενα, µπροστά στα οποία δεν δειλιάζουν, και ατρόµητοι σε επιθέσεις άγριων ζώων-λύκων ή αδέσποτων σκύλων.

Eτσι περιγράφουν το προφίλ των αλλοδαπών που απασχολούν στα κοπάδια τους ως βοσκούς οι Eλληνες κτηνοτρόφοι, που σε γενικές γραµµές είναι ικανοποιηµένοι από τη δουλειά που προσφέρουν οι µετανάστες.

Τις πρακτικές γνώσεις και τις ικανότητες των µεταναστών βοσκών -στην πλειονότητά τους Αλβανοί και µικρότερος αριθµός Ρουµάνων- αξιολόγησαν ιδιοκτήτες κοπαδιών από τη Θεσσαλία, που συµµετείχαν σε µια ενδιαφέρουσα έρευνα την οποία εκπόνησαν ο Αθανάσιος Ράγκος από το Ινστιτούτο Αγροτικής Οικονοµίας και Κοινωνιολογίας του ΕΛΓΟ Δήµητρα και ο Ιταλός αγρονόµος Μικέλ Νόρι από το Κέντρο Μετανάστευσης της Φλωρεντίας.

Τα αποτελέσµατα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο 9ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο που έγινε στη Λάρισα και, σύµφωνα µε αυτά, οι αλλοδαποί βοσκοί γνωρίζουν τη φύση και είναι καλοί οδηγοί του κοπαδιού, στο οποίο συµπεριφέρονται λες και είναι οι ίδιοι µετακινούµενοι κτηνοτρόφοι, τους αρέσει να κινούνται στο βουνό και δεν γκρινιάζουν, ενώ τα καταφέρνουν το ίδιο καλά και όταν τα ζώα ασθενούν.

Συγκεκριµένα, αντιλαµβάνονται εύκολα και γρήγορα τις ασθένειες, κυρίως τις µαστίτιδες, έχοντας εµπειρία από τα ζώα της οικογένειάς τους, αλλά οι κτηνοτρόφοι απάντησαν πως δεν τους εµπιστεύονται να εφαρµόσουν τα… γιατροσόφια τους και προτιµούν να καλούν τον κτηνίατρό τους.

Επιπλέον είναι καλοί στα µαστορέµατα, είναι πρόθυµοι και µαθαίνουν γρήγορα τα µηχανήµατα και το άρµεγµα.

Στην έρευνα πήραν µέρος 20 µετακινούµενοι κτηνοτρόφοι από τη Θεσσαλία, την περιφέρεια µε τον υψηλότερο αριθµό µετακινούµενων αιγοπροβάτων (35%) και τον µεγαλύτερο αριθµό εκµεταλλεύσεων στη χώρα (30%) σε ό,τι αφορά τις χειµερινές διαβιώσεις.

Σε αυτές τις εκµεταλλεύσεις οι δαπάνες εργασίας έχουν υπολογιστεί περίπου στο 25% των συνολικών, ενώ οι µετανάστες εργαζόµενοι συµβάλλουν κατά περίπου 27% στην κάλυψη των απαιτήσεων σε εργασία.

Το δείγµα

Η έρευνα έγινε µε προσωπικές συνεντεύξεις των 20 ιδιοκτητών των κοπαδιών και οι 15 από αυτούς απάντησαν πως απασχολούν έναν µετανάστη-εργαζόµενο, 4 απασχολούν δύο µετανάστες, ενώ σε ένα κοπάδι απασχολούνται τρεις µετανάστες.

Η πλειονότητα των µεταναστών είναι αλβανικής καταγωγής και µόνο τρεις είναι Ρουµάνοι, ενώ οι περισσότεροι απασχολούνται όλο τον χρόνο, ελάχιστοι µόνο είναι εποχικοί. «Από την ποιοτική ανάλυση προέκυψε πως οι συνολικές επιδόσεις των εργαζοµένων µεταναστών αποτιµώνται θετικά από τους αρχηγούς των εκµεταλλεύσεων.

Παράγοντες όπως η αγάπη για τη φύση, η εργατικότητα και η δυνατότητά τους να αντεπεξέρχονται σε δυσµενείς συνθήκες αποτελούν σηµαντικά πλεονεκτήµατα για αυτούς.

Βάσει αυτών των χαρακτηριστικών, φαίνεται πως ο ρόλος τους στη διατήρηση της µετακινούµενης κτηνοτροφίας είναι σηµαντικός και πως µπορούν να διαδραµατίσουν περαιτέρω κοινωνικοοικονοµικούς ρόλους εντός του συστήµατος, µε δεδοµένο µάλιστα πως η ανθρώπινη παρουσία είναι κρίσιµη για τη διατήρηση µιας ζωντανής, παραγωγικής και ασφαλούς υπαίθρου, ειδικά στις ορεινές και µειονεκτικές περιοχές της χώρας» αναφέρεται στα συµπεράσµατα της έρευνας.

Προκύπτει επίσης ότι οι περισσότεροι από τους εργαζόµενους διαθέτουν ιδιαίτερες προηγούµενες γνώσεις που αφορούν στη φύση, στη βλάστηση, στα καιρικά φαινόµενα, στην άγρια πανίδα και σε άλλους παράγοντες ή εκπαιδεύονται στην πράξη από τους ιδιοκτήτες των εκµεταλλεύσεων.

Mαρία Ριτζαλέου (ΕΘΝΟΣ)